Sunday, April 16, 2006

NLP begrippen


Anker: in het algemeen: elke stimulus die een respons veroorzaakt (cfr. het behaviourisme). Meer specifiek: een manier om een state (gemoedstoestand) op te roepen. Ankers kunnen op "natuurlijke wijze" ontstaan, of bewust worden opgezet.

Ankeren: het proces om een stimulus aan een respons te koppelen, zodat door het voordoen van de stimulus, de respons (vaak een gemoedstoestand) actief wordt.

Derde positie: positie van een waarnemer die zowel de eerste positie als de tweede positie kan observeren (zie ook "perceptuele posities")

Eerste positie: de eigen positie : het waarnemen van een systeem (de wereld) vanuit je eigen standpunt (je eigen kaart). (zie ook "perceptuele posities")

Herkaderen: letterlijk: in een andere kader plaatsen. Een andere interpretatie geven aan een gebeurtenis of waarneming.

Logische Niveaus: in het algemeen zijn Logische niveaus een opeenvolgende reeks van denksystemen in de logica, die steeds de regels zetten voor de lagere niveaus (zie ook het werk van Gregory Bateson). In NLP heeft men het over de neuro-logische niveaus: de verschillende niveaus in de (subjectieve) ervaring: omgeving, gedrag, capaciteiten, overtuigingen en identiteit. Soms wordt er nog een extra niveau aan toegevoegd: dat van de spiritualiteit. (Soms worden de neuro-logische niveau's ook psycho-logische niveau's genoemd).

Meta-Model: het taal-model dat bestaat uit een reeks van taalpatronen die men kan observeren in een conversatie. Deze taalpatronen zijn het gevolg van weglatingen, vervormingen of veralgemeningen die een persoon maakt van wat hij geobserveerd heeft. Voor elk patroon is ook vastgelegd welke vraag men er bij kan stellen en welk doel men kan bereiken door het stellen van die vraag. Het model is gebaseerd op de linguïstische theorieën die Noam Chomsky uitwerkte rond 1966.

Meta-positie: waarnemingspositie van waaruit men naar een bepaalde positie kijkt: men is op een hoger niveau ("meta") t.o.v. die positie. Bv. een meta-positie t.o.v. de eerste positie (zie ook "perceptuele posities")

Meta-programma's: een reeks mentale filters die bepalen hoe iemand op een bepaald moment naar de wereld kijkt (bv. leg ik de nadruk op de dingen die te zien zijn, of op de mensen die te zien zijn?, leg ik de nadruk op wat verkeerd kan lopen, of op het doel dat ik wens te bereiken, …). De meta-programma's die iemand hanteert zijn niet absoluut: in verschillende
contexten kan iemand de voorkeur hebben aan andere meta-programma's. Meta-programma's zijn een interessant instrument bij aanwerving: men kan nagaan hoe de meta-programma's waaraan iemand voorkeur heeft overeenkomen met het job-profiel.

Model-leren: modelleren is de basis van NLP! Het is leren door een model te maken van de vaardigheid die men wenst te leren. In NLP doen we dit door het analyseren van de vaardigheid met behulp van alle modellen (perceptuele posities, logische niveaus, meta-model, meta-programma's, TOTE, representatiekanalen, …).

Perceptuele posities: de verschillende posities van waaruit je de wereld kan bekijken. Verzamelterm voor Eerste positie, tweede positie, derde positie en meta-positie.

Rapport: in het Nederlands taalgebruik wordt eerder de term "verstandhouding" gebruikt. In NLP bedoelt men: het proces waarbij 2 mensen tot een verstandhouding komen en deze in stand houden. Men kan rapport modelleren, m.a.w. het analyseren met behulp van alle modellen.

Representatiekanalen: de 5 zintuigen waar de mens over beschikt, worden volgens NLP gebruikt om alles te representeren (zie ook VAK/OG)

State: synoniem voor "gemoedstoestand", het woord bestaan ook in het Engels. In NLP wordt vaak de Engelse term gebruikt. Een state is de verzameling van actieve denkpatronen, gevoelens, emoties, … op een bepaald moment.

Strategie: in de ruime zin: een reeks opeenvolgende stappen (denkstappen of gedragingen) die tot een voorspelbaar en reproduceerbaar resultaat leiden. Best te vergelijken met de term "programma" bij computers. In de enge zin (micro-strategie): een reeks opeenvolgende stappen in de representatiekanalen: bv. ik zie een boek, dat doet mij denken aan die taak die ik nog moest afwerken en ik voel mij plots schuldig: (Visueel -Auditief - Kinestetsich).

TOTE-model: TOTE is de afkorting voor Test-Operation-Test-Exit. Het TOTE-model is een plannings-model dat je kan gebruiken om een doel te definiëren, te bepalen hoe je dat doel zult nastreven en hoe je je acties zult bijsturen. Het is een model dat voor het eerst werd beschreven in 1957 door Miller, Galanter en Pribram in het boek "Plans en Structure of Behavior".

Tweede Positie: De wereld bekijken vanuit het standpunt van een andere persoon om zo een andere kijk te krijgen (los van je eigen visie) op een bepaalde situatie. (zie ook "perceptuele posities")

VAK/OG: afkorting om de 5 zintuigen mee aan te geven: Visueel, Auditief, Kinestetisch gevoelsmatig), olifactorisch (reuk) en gustatorisch (smaak).

Vooronderstellingen: een reeks ideeën en overtuigingen die als basis dienen voor een bepaald systeem, die als waar worden aangenomen en waarop wordt verder gebouwd. Te vergelijken met Axioma's in de Wiskunde.

Meer informatie over NLP op https://www.healthymindandbody.nl/mind/nlp/


2 comments:

Anonymous said...

De website www.damcollection.com is de beste nederlandstalige website die ik ben tegengekomen op het internet!!!!!!!!!!!!!!!

Anonymous said...

Interessante informatie waar je wat mee kan. De site www.damcollection.com is zeker ook de moeite waard.